Atumatu ego na-eme ihe ike na nke enweghị ezi uche nke United States nakweere ebutela mmụba dị ukwuu n'ụwa nile, na-akpata ọgba aghara akụ na ụba zuru ebe niile na mmụba dị ukwuu na ịda ogbenye, karịsịa na mba ndị na-emepe emepe, ndị ọkachamara n'ụwa nile na-ekwu.
N'ịlụ ọgụ iji nweta ọnụ ahịa US gbapụrụ agbapụ, nke gbagoro pasentị 9 na June, US Federal Reserve ebulila ọmụrụ nwa ugboro anọ ruo ọkwa dị ugbu a nke 2.25 ruo 2.5 pasent.
Benyamin Poghosyan, onye isi oche nke Center for Political and Economic Strategic Studies na Yerevan, Armenia, gwara China Daily na ịrị elu ahụ emebiwo ahịa ego zuru ụwa ọnụ, na ọtụtụ mba ndị ka na-emepe emepe na-eche ọnụ ahịa ọnụ ahịa dị elu ihu, na-agba mbọ mbọ ha na-enweta nkwụghachi ego n'ihu. nke dị iche iche mba ịma aka.
O kwuru, sị, "Ọ ebutelarị mbelata dị ukwuu nke euro na ụfọdụ ego ndị ọzọ, ọ ga-aga n'ihu na-ebute mmụba."
Ndị ahịa na-azụta anụ n'ụlọ ahịa nri Safeway ka ọnụ ahịa na-aga n'ihu na-eto na Annapolis, Maryland.
Na Tunisia, a na-atụ anya dollar siri ike na ịrị elu dị elu na ọka na ike ike ga-eme ka mbelata mmefu ego nke mba ahụ ruo pasent 9.7 nke GDP n'afọ a site na amụma mbụ 6.7 pasent, onye isi ụlọ akụ etiti Marouan Abassi kwuru.
Ka ọ na-erule ngwụsị nke afọ a, a na-atụ amụma ụgwọ ụgwọ ọha pụtara ìhè nke obodo ahụ ga-eru ijeri dinar 114.1 ($ 35.9), ma ọ bụ pasenti 82.6 nke GDP ya.Tunisia na-aga maka ndabara ma ọ bụrụ na mmebi ugbu a na ego ya na-aga n'ihu, ụlọ akụ itinye ego Morgan Stanley dọrọ aka ná ntị na March.
Ọnụ ego nke Turkey kwa afọ ruru ihe ndekọ dị elu 79.6 pasent na Julaị, nke kachasị elu n'ime afọ 24.A na-ere otu dollar na 18.09 Turkish lira na Aug 21, na-egosi mfu na uru 100 pasent ma e jiri ya tụnyere otu afọ gara aga, mgbe ọnụego mgbanwe bụ liras 8.45 na dollar.
N'agbanyeghị mbọ gọọmentị gụnyere iwelite ụgwọ ọrụ kacha nta iji chebe ndị mmadụ pụọ na nsogbu ego nke oke ọnụ ahịa dị elu kpatara, ndị Turkey na-agbasi mbọ ike inweta ihe ha ga-eri.
Tuncay Yuksel, onye nwe ụlọ ahịa na-ere ahịa na Ankara, kwuru na ezinụlọ ya agafeela ngwaahịa nri dịka anụ na mmiri ara ehi na ndepụta nri n'ihi ọnụ ahịa na-arị elu kemgbe mmalite afọ.
"Ihe niile adịla ọnụ karịa, ikike ịzụrụ ihe nke ụmụ amaala agbadala nke ukwuu," ụlọ ọrụ mgbasa ozi Xinhua kwuru Yuksel na-ekwu."Ụfọdụ ndị mmadụ enweghị ike ịzụta mkpa ndị bụ isi."
Ọnụ ego ọmụrụ nwa nke US Fed ebiliwo "kpatara n'ezie onu oriri na mba ndị na-emepe emepe", na mmegharị ahụ enweghị ọrụ, Poghosyan kwuru.
"US na-eji dollar hegemony na-achụso ọdịmma geopolitical ya. US kwesịrị ibu ọrụ maka omume ya, karịsịa ka US na-egosipụta onwe ya dị ka onye na-agbachitere ụwa nke ikike mmadụ nke na-eche banyere onye ọ bụla.
"Ọ na-eme ka ndụ ọtụtụ iri nde mmadụ bụrụ ihe nhụsianya, mana m kwenyere na US enweghị mmasị."
Jerome Powell, onye isi oche nke US Federal Reserve, dọrọ aka ná ntị na Aug 26 na US nwere ike itinye ọnụ ọgụgụ ọmụrụ nwa ka ukwuu n'ọnwa ndị na-abịa ma kpebisie ike imezi ọnụ ahịa kachasị elu n'ime afọ 40.
Tang Yao, osote prọfesọ na Guanghua School of Management na Peking University, kwuru na mbenata onu oriri bụ ihe mbụ Washington na-atụ anya na Fed ga-anọgide na-ebuli ọnụego maka ọtụtụ n'ime afọ na-abịa.
Nke a ga-akpalite mkpọmkpọ ego zuru ụwa ọnụ, na-akpalite nnukwu isi obodo sitere na ahịa ụwa na US na mbelata nke ọtụtụ ego ndị ọzọ, Tang kwuru, na-agbakwunye na amụma ahụ ga-emekwa ka ngwaahịa na ahịa nkekọ daa na mba ndị na-adịghị ike akụ na ụba na akụ na ụba. usoro ego iji buru ihe egwu ndị ọzọ dị ka mbelata ụgwọ ụgwọ.
International Monetary Fund adọwokwa aka na ntị na mbọ Fed na-agba iji lụso nrụgide ọnụ ahịa ọgụ nwere ike ịdaba n'ahịa ndị na-apụta nke nwere ụgwọ ego mba ofesi.
O kwuru, "Mkpachi nke ọnọdụ akụ na ụba zuru ụwa ọnụ n'ụzọ na-adịghị mma ga-abụ ihe ịma aka karịsịa maka mba ndị nwere nnukwu nsogbu ego, ihe ịma aka ndị metụtara ọrịa na-adịghị edozi na mkpa ego ego mpụga."
Mmetụta Spillover
Wu Haifeng, onye isi oche nke Fintech Center nke Shenzhen Institute of Data Economy, welitere nchegbu banyere mmetụta mgbaghara nke amụma Fed, na-ekwu na ọ na-eweta ejighị n'aka na ọgba aghara n'ahịa mba ụwa ma na-adaba ọtụtụ akụ na ụba ike.
Ịkwalite ọmụrụ nwa emebeghị ka ọnụ ahịa ụlọ nke US belata nke ọma, ma ọ bụ belata ọnụ ahịa ndị ahịa obodo, Wu kwuru.
Ọnụ ahịa ọnụ ahịa ndị ahịa US bilitere 9.1 pasent n'ime ọnwa 12 ruo June, mmụba kachasị ngwa ngwa kemgbe Nọvemba 1981, dịka ọnụ ọgụgụ gọọmentị siri kwuo.
Otú ọ dị, US adịghị njikere ịnakwere ihe a niile ma soro mba ndị ọzọ na-arụkọ ọrụ iji kwalite ijikọ ụwa ọnụ n'ihi na ọ chọghị imegide ọdịmma ndị nwere mmasị gụnyere ndị ọgaranya na ndị agha-ụlọ ọrụ mmepụta ihe, Wu kwuru.
Tarifụ ndị amachibidoro China, dịka ọmụmaatụ, ma ọ bụ iwu ọ bụla na mba ndị ọzọ, enweghị mmetụta ọ bụla karịa ime ka ndị na-azụ ahịa US na-emefu ego karịa ma na-eyi akụ na ụba US egwu, Wu kwuru.
Ndị ọkachamara na-ahụ ịmanye mmachi dị ka ụzọ ọzọ US ga-esi na-ebuli elu dollar ya.
Kemgbe e guzobere usoro Bretton Woods na 1944, dollar US ewerela ọrụ nke ego nchekwa ego zuru ụwa ọnụ, na n'ime ọtụtụ iri afọ US ejiriwo ọnọdụ ya dị ka akụ na ụba mbụ n'ụwa.
Agbanyeghị, nsogbu akụ na ụba ụwa nke afọ 2008 bụ akara mmalite nke njedebe nke ọchịchị US zuru oke.Mbelata US na "ịrị elu nke ndị ọzọ", gụnyere China, Russia, India na Brazil, agbaghawo isi US, Poghosyan kwuru.
Ka US malitere ihu asọmpi na-eto eto site na ụlọ ọrụ ike ndị ọzọ, o kpebiri iji ọrụ nke dollar ahụ dị ka ego nchekwa ego zuru ụwa ọnụ na mbọ ya iji jide ịrị elu nke ndị ọzọ na ichekwa ọchịchị US.
N'iji ọnọdụ nke dollar ahụ, US na-eyi mba na ụlọ ọrụ egwu egwu, na-ekwu na ọ ga-ebipụ ha na usoro ego mba ụwa ma ọ bụrụ na ha agbasoghị amụma US, o kwuru.
Poghosyan kwuru, "Onye mbụ metụtara amụma a bụ Iran, nke etinyere n'okpuru mmachi akụ na ụba siri ike.""Mgbe ahụ, US kpebiri iji amụma a nke mmachi megide China, karịsịa megide ụlọ ọrụ mgbasa ozi China, dị ka Huawei na ZTE, bụ ndị bụ nnukwu asọmpi maka ndị dike IT America na mpaghara dịka netwọk 5G na ọgụgụ isi."
Ngwá ọrụ geopolitical
Gọọmenti US na-eji dollar ahụ eme ihe ọzọ dị ka ngwá ọrụ bụ isi iji kwalite ọdịmma geopolitical ma nwee ọganihu nke ndị ọzọ, ntụkwasị obi na dollar na-ebelata, na ọtụtụ mba ndị ka na-emepe emepe na-achọsi ike ịhapụ ya dị ka ego mbụ maka ịzụ ahịa, Poghosyan kwuru. .
"Mba ndị ahụ kwesịrị ịkọwapụta usoro iji belata ịdabere na dollar US, ma ọ bụghị ya, ha ga-anọ n'okpuru iyi egwu US mgbe niile imebi akụ na ụba ha."
Tang nke ụlọ akwụkwọ nchịkwa nke Guanghua tụrụ aro na akụ na ụba na-emepe emepe kwesịrị ịdị iche iche n'ahịa na ego site n'ịbawanye ọnụ ọgụgụ ndị isi ahịa na isi mmalite nke ego na ebe ntinye ego, na mbọ iji belata ịdabere na akụ na ụba US.
De-dollarization ga-esi ike n'oge dị mkpirikpi na nke ọkara mana usoro ahịa ego zuru ụwa ọnụ na nke dịgasị iche iche nwere ike ibelata ịdabere na dollar US ma mee ka usoro ego mba ụwa guzosie ike, Tang kwuru.
Ọtụtụ mba ebelatala ego ugwo US ha ji wee malite ịwapụta ebe nchekwa ego mba ofesi ha.
Banklọ akụ nke Israel kwuputara n'April na ọ gbakwunyela ego Canada, Australia, Japan na China na nchekwa ego mba ofesi, nke bụbu naanị dollar US, paụnd Britain na euro.
Dollar US bụ pasenti 61 nke pọtụfoliyo nchekwa mba ofesi nke mba, ma e jiri ya tụnyere 66.5 pasent na mbụ.
Centrallọ akụ etiti Egypt ejikwala atụmatụ pọtụfoliyo dị iche iche site n'ịzụta ọla edo metric 44 na nkeji mbụ nke afọ a, mmụba pasent 54, World Gold Council kwuru.
Mba ndị ọzọ dị ka India na Iran na-akparịta maka iji ego mba na azụmaahịa mba ụwa ha.
Onye ndu Kasị Elu nke Iran Ayatollah Ali Khamenei kpọrọ oku na Julaị maka ịhapụ dollar nke nta nke nta na azụmaahịa mba Russia na Russia.Na Julaị 19 obodo islam malitere ịzụ ahịa rial-rouble n'ahịa mgbanwe mba ofesi.
"Dollar ka na-echekwa ọrụ ya dị ka ego nchekwa ego zuru ụwa ọnụ, mana usoro nke de-dollarization amalitela ngwa ngwa," Poghosyan kwuru.
Ọzọkwa, mgbanwe nke usoro agha Nzuzo ga-esochi ga-ebutere nguzobe nke ụwa multipolar na njedebe nke ọchịchị US zuru oke, o kwuru.
Oge nzipu: Sep-05-2022